Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ankara’da düzenlenen görüntü konferans metoduyla katıldığı “2. Avrasya Kojenerasyon Konferansı”nda konuştu.
Bakan Dönmez, yılın birinci aylarında başlayan Ukrayna-Rusya çatışmasıyla doğal gaz fiyatlarının neredeyse 20 kat, kömür fiyatlarının ise 8-10 kat birden arttığına dikkat çekti.
Bu devirde güç güvenliğinin değerine işaret eden Dönmez, doğal gaz arz güvenliğini teminat altına almak için mukavelelerin sona erdiği ülkelerle kontratların yenilediğini, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) mutabakatlarının tamamlandığını ve yeni LNG kaynakları temin etmek için daha evvel doğal gaz ticareti yapılmayan kaynak ülkelerle görüşmeler yapıldığını aktardı.
Enerji verimliliği alanında uygulanabilecek en kıymetli teknolojilerden birinin kojenerasyon sistemleri olduğunu belirten Dönmez, “Enerji Verimliliği Hareket Planımızda bölgesel ısıtma dahil olmak üzere bina ve hizmet bölümünde 3, sanayi ve teknoloji kesiminde 1, güç dalında 1 ve tarım bölümünde 2 olmak üzere toplamda 7 farklı hususta kojenerasyon sistemlerini ele aldık. Kojenerasyon sistemlerini neredeyse bütün dallarımıza yaygınlaştırmak için çeşitli aksiyonlar belirledik. Bunu da 2024-2030 yılları ortasındaki gayelerimiz ortasına koyduk.” dedi.
Kojenerasyon sistemlerinin yaygınlaşmasını teşvik etmek için kendi muhtaçlığını karşılayacak santrallere lisans alma ve şirket kurma muafiyeti getirdiklerini söyleyen Dönmez, “Teknolojisine bağlı randıman kıymetini, elektrik/ısı oranı bedelini ve en az yüzde 10’luk tasarruf bedelini sağlayan tesislere Kojenerasyon Tesisi Randıman Evrakı düzenledik. Bugüne kadar toplam 210 tesisimiz randıman evrakı almaya hak kazandı. Kojenerasyon Tesisi Randıman Dokümanı düzenlediğimiz tesislerimizin toplam elektrik gücü 620 megavata, ısıl güçleri ise 582 termal yani ısısal megavata ulaştı. Randıman evrakı verdiğimiz tesislerin devreye alınmasıyla yıllık 3 milyon megavatsaatlik birincil güç tasarrufu elde etmeyi planlıyoruz.” açıklamasını yaptı.
Dönmez, kojenerasyon sistemlerinin doğal gaz tarafında kullanılmasıyla yıllık 1 milyar dolarlık bir tasarruf potansiyeli olduğunu belirterek, “Bunun için de toplamda 3,5 milyar dolarlık bir yatırım öngörüyoruz. Yani 3,5 yılda kendini amorti eden, sonrasında da kar eden bir sistemden bahsediyoruz.” dedi.
ELEKTRİK ÜRETİMİN YÜZDE 60’I YERLİ KAYNAKLARDAN
Türkiye’nin heyeti gücünün yüzde 65,4’ünün yerli ve yenilenebilir güç kaynaklı olduğunun altını çizen Dönmez, “Elektrik üretimimizin de yaklaşık yüzde 60’ını yerli kaynaklardan sağlıyoruz. YEKA yarışmalarımızla bugüne kadar 5 bin 850 megavatlık bir şurası gücü sisteme ekledik. Bu yıl yapacağımız müsabakalarla inşallah yıl sonuna kadar 7 bin 50 megavata ulaşacağız.” diye konuştu.
Dönmez, makul kapasitenin üzerinde elektrik ve ısı muhtaçlığı olan tesislere kojenerasyon zorunlululuğu getirilmesi konusunun araştırıldığını aktararak, şunları kaydetti: “Kojenerasyon sistemlerinin yaygınlaşmasını temel amaçlarımızdan biri olarak belirlediğimizi tabir ettim az evvel. Bunu bu alandaki paha zincirini yerlileştirerek başaracağız. Yenilenebilir güç, petrol ve doğal gaz kesimlerinde yüzde 50’leri aşan yerlileştirme oranı yakaladık. Kojenerasyon ve trijenerasyon alanındaki mahallî insan kaynağımızın ve teknik altyapımızın güçlendirilmesi konusunda da önümüzdeki devir bölümümüzden gelen talep ve teklifler doğrultusunda kıymetli yatırımlar ortaya koyacağımıza inanıyorum.”