Boza ve leblebi ikilisi, Osmanlı devrinden günümüze uzanan esaslı bir gelenektir. Darı, mısır ya da bulgurla hazırlanan ve fermente bir içecek olan boza, bilhassa kış aylarında çokça satılmaya başlanır. Hatta sokaklarda yankılanan ‘bozaaa’ sesleri bu mevsimin adeta habercisidir. Birçok bozacı da bozanın yanında leblebi ikram etmeyi unutmaz. Pekala, nedir bu leblebinin sırrı?
KÜLTÜREL MİRAS
Boza içeceği, yaklaşık 8-9 bin yıl öncesine, Mezopotamya’ya dayanan bir geçmişe sahiptir. Osmanlı periyodunda ‘bozahane’ ismi verilen yerlerde üretilen boza, vakitle Ortadoğu, Orta Asya, Balkan ve Afrika ülkelerine de yayılmıştır. Leblebi ise nohutun kavrulmasıyla elde edilen, bilhassa Anadolu’da yaygın olarak tüketilen bir atıştırmalıktır. Bu iki lezzetin birleşimi ise kültürel bir miras olarak günümüze kadar ulaşmıştır.
TOK TUTUYOR
Boza, arpa, darı üzere çeşitli tahılların fermente edilmesiyle hazırlandığı için fosfor, çinko üzere mineraller ile B1 ve B2 vitaminleri açısından zengindir. Ayrıyeten, mayalanma, fermente edilme sürecinde oluşan laktik asit sayesinde ise sindirim sistemini de takviyeler. Leblebi ise protein ve lif içeriğiyle tok tutucu bir atıştırmalıktır. Bu nedenle boza ve leblebi birlikte tüketildiklerinde hem besleyici hem de tesirli bir kombinasyon oluştururlar.
SİNDİRİMİ KOLAYLAŞTIRIYOR
Leblebi, fazla mide suyunu ve asidini alarak, dengeleyerek hazmı kolaylaştırır ve sizi tok fiyat, midenizi rahatlatır. Bozanın yanında tüketildiğinde de sindirim sürecine takviye olur. Birçok atıştırmalık, ziyanlı beslenme alışkanlığına kıyasla boza ve leblebi ikilisi akşam saatlerinde mideyi yormadan keyifli bir atıştırmalık olarak tüketilebilir.
ENERJİ VERİR
Boza, arpa, buğday, mısır vb. çeşitli tahılların fermente edilmesi sonucunda üretilir. Olağanda dahi besin pahaları bakımından güçlü olan bu tahıllar, fermente edilme sürecinde daha aktif bir hal alırlar. Ortaya vitamin ve mineraller bakımından güçlü bir içecek çıkmış olur. Bu sayede de güç verir ve bağışıklık sisteminizi dayanaklar. Leblebi ile tüketildiğinde ise hem lezzet hem de tesir bakımından uyumlu bir ikili olurlar.
UZMANLAR UYARIYOR
Birçok uzman, bozanın zati yüksek kalorili bir içecek olması ve leblebi ile tüketildiğinde kalori alımının daha da artırmasından ötürü beslenme konusunda dikkat etmesi gereken şahısların bu ikiliyi denetimli bir formda tüketmesi gerektiğini belirtiyor, ihtarda bulunuyor. Evet, lezzetli ve sıhhate yararlı olabilirler, lakin abartmamak lazım.
KISA VAKİTTE TÜKETİLMELİ
Özellikle diyet uygulayan, kilosunu denetim altında tutması gereken şahıslar boza ve leblebi tüketim ölçüsüne dikkat etmeliler. Ayrıyeten bozanın taze kalabilmesi için saklama şartlarına da dikkat edilmelidir. Fermente bir içecek olması, çabuk bozulabilen bir yapı olması nedeniyle serin bir ortamda koruma edilmeli, 3-5 gün içerisinde tüketilmeli. 5 günden fazla beklemiş bozalar, bozulabileceğinden dolayı besin zehirlenmesine yol açabilir.