Didem Barut
MALATYA – Maraş merkezli zelzeleler nedeniyle Malatya’da 1237 kişi hayatını kaybetti. 46 bin bina yıkık ve acil yıkılacak, ağır hasarlı olarak kayıtlara geçti. 86 bin 715 çadır, 15 bin 321 konteyner kuruldu.
Kurulan çadır ve konteyner kentlerde şu an 339 bin depremzede ömrünü sürdürüyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından tamamlanan hasar tespit çalışmalarının akabinde binaları az hasarlı olanlar, konutlarına yine yerleşmeye başladı. Lakin konutta yaşayan depremzedenin de çadırda kalan depremzedenin de sorunu tıpkı: Su ve hijyen. Ortadan geçen 5 aya karşın musluk suları hala kullanılamıyor.
Yeşilyurt Lezzet Caddesi neredeyse büsbütün yıkıldı. HASTALARIN KİMİLERİ ETRAF VİLAYETLERE GİDİYOR
Bir öbür sorun da sıhhat alanında yaşanıyor. Sarsıntıdan sonra birtakım hastaneler hasar aldı, sıhhat çalışanlarının bir kısmı depremzede haline geldi. Bir kısmı da tayinini diğer kentlere istedi. Lakin tayinini isteyip giden hekimlerin yerine yenileri gelmedi. Hasar alan hastaneler nedeniyle öbür hastanelerde yoğunluk yaşanmaya başladı. Doktor eksikliği de kronik hastalığı olan, takip gerektiren hastaların tedaviye erişimini zorlaştırıyor. Hatta birtakım hastalar, etraf vilayetlere giderek tedavilerini devam ettirmeye çalışıyor.
Malatya’nın sembollerinden olan Yeni Cami zelzelede yıkıldı. KİRALAR 8-10 BİN TL’YE ÇIKTI
Barınma, hala büyük bir sorun. Binaların hasarlı olması, kiralanacak sağlam bina sayısını azalttı. Ağır ve orta hasarlı meskenlerde oturanların da mesken arama sürecine girmesiyle kiralar katlandı. Zelzeleden evvel ortalama 2 bin TL olan konut kiraları, şimdilerde 8-10 bin TL ortasında değişiyor. Yalnızca kira değil, sarsıntıdan sonra nakliye, boya, tadilat, paklık üzere birçok dalda de fiyatlar en az üç katına çıktı.
Örneğin, meskeni ağır hasarlı olduğu için Konya’da kalan ve yakın vakitte Malatya’ya dönen 2 çocuklu bir depremzede, günlerce kiralık konut aradığını ve bulduğu birinci meskeni sorgusuz sualsiz tuttuğunu, taşınma masrafının kira ve depozito dahil 50 bin lira olduğunu anlattı.
Şehirde sayısı binleri bulan hasarlı binaların yıkımına bir mühlet evvel başlandı. Yavaş da olsa yıkım süreçleri devam ediyor. Devam eden bir başka husus başlığı da üretim… Malatya’da iş insanlarının kurduğu STK’ler, üretimin devam etmesi için emekçilere barınma konusunda dayanak sağladı. Bu da kentin kısmen de olsa olağana dönmesine yardımcı oldu.
Yarın: Urfa’nın 5 aylık sarsıntı raporu: Hasarlı binalar çocukların oyun alanı