2024 yılı enflasyonu yüzde 44,38 olarak açıklandı. Fiyat artırımları gölgesinde gelen enflasyonda minimum fiyata yüzde 30 artırım yapılmasının akabinde emekli ve memur artırımları da muhakkak oldu. Lakin bilhassa dar ve sabit gelirliler enflasyonun açıklanmasının akabinde hissedilen enflasyona nazaran TÜİK datalarını yine tartışmaların odağına aldığı görüldü.
HİSSEDİEN ENFLASYON
TÜİK’in 2023 yılında açıkladığı Hanehalkı Tüketim Harcaması datalarına nazaran, hissedilen enflasyon gelir seviyesine nazaran harcamalar da değiştiğinden farklılaşıyor. Ekonomim’den Şeyda Uyanık’ın yazısı şöyle:
“Son yıllarda hissedilen enflasyon nedeniyle datalar daha çok tartışılıyor. Gelir seviyesi en düşük olan yüzde 20’lik kesim besine daha çok harcama yaparken, vatandaşın temel gelir kaynağına nazaran tüketim harcamalarının dağılımında da en çok besin harcaması yapanların emekliler olduğu görülüyor. Böylece besin fiyatlarındaki yükselişe karşı dar gelirli kesim hassas oluyor.
Gelir seviyesi en yüksek kesim de tüketiminde besinden daha çok ulaştırmaya hisse ayırmak durumunda kaldığından bu alandaki fiyat değişimlerine karşı da daha hassas oluyor.
. SON BİR YILDA ENFLASYONU EN ÇOK KİM HİSSETTİ
Gelir kümelerine nazaran, son 1 yılda yüzde 44,38 olarak açıklanan enflasyonu en yüksek hisseden küme, dar gelirli kesim oluyor. En düşük yüzde 20’lik bölümün tüketim harcamalarına nazaran TÜFE bilgilerindeki harcama kalemlerinde yapılan hesapla enflasyon yaklaşık 5 puan daha yüksek hissetti. Böylece en düşük gelirli kısmın enflasyonu yüzde 49,28 olurken, gelir arttıkça enflasyonda hissedilen oranın düştüğü görüldü.
En yüksek gelir seviyesinde olan yüzde 20’lik bölümün hissettiği enflasyon ise yüzde 45,03 oldu.
. Hanehalkının gelir kaynağına nazaran tüketim harcamaları dağılımında da en yüksek enflasyonu hisseden emekliler oldu. Emekliler tam 5 puan fazla enflasyona maruz kalırken, ücretliler yüzde 46, gayrimenkul ve menkul değer geliri olanların hissettiği enflasyon yüzde 45,60 ve girişimcilerin hissettiği enflasyon da yüzde 44,36 ile TÜFE’den düşük oldu.
Yüzde 20’lik gelir kümelerine nazaran son 10 yılda da (2023 tüketim harcamaları üzerinden) enflasyonu en çok hisseden en düşük gelirli kesim oldu. 10 yılda TÜFE endekslerindeki değişim yüzde 983,70 olurken, en düşük gelirli yüzde 20’lik bölümün hissettiği enflasyon yüzde 1.054 oldu.
En yüksek gelire sahip bölümün 10 yılda hissettiği enflasyonun TÜİK TÜFE ile farkı yaklaşık 25 puan olurken, en düşük gelire sahip kesitin farkı ise 70 puan oldu.
(ALINTI)