ABD’de dün yapılan orta seçimlerde oy sayımı sürüyor. 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nde Cumhuriyetçi Parti, 100 üyeli Senato’da Demokrat Parti önde. Georgia, Arizona ve Nevada’dan gelecek sonuçlar Senato seçiminin sonucunda belirleyici olacak.
Cumhuriyetçiler için gereğince düzgün bir gece oldu lakin kusursuz bir gece olduğu söylenemez. Onlarca eyalette onları zafere taşıyacak bir dalga şu ana kadar gerçekleşmedi.
Cumhuriyetçiler Pensilvanya’da Senato seçimini kaybettiler. Senato’da denetimi sağlamaları için Nevada, Arizona ve Georgia eyaletlerinden ikisinde seçimi kazanmaları gerek.
Peki şu ana kadarki sonuçları nasıl okumalı?
1. Cumhuriyetçiler, Temsilciler Meclisi’ni kazanma yolunda
Demokratlar kimi çekişmeli eyaletleri kazanmış olsalar bile, Cumhuriyetçiler Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu elde edecek üzere görünüyor. Merak konusu olan, çoğunluğun ne kadar büyük olacağı.
2020’deki şaşırtan derecedeki büyük muvaffakiyetleri sayesinde Cumhuriyetçiler, çoğunluğu kazanmaktan yalnızca birkaç koltuk uzaktaydı.
Kongre’de çoğunluğu kazanmaları halinde Cumhuriyetçiler, Demokratların yasa tekliflerine kapıyı kapatabilecek ve Biden idaresine yönelik soruşturmaları hızlandırabilecek. Bu onlar için her bakımdan bir çıkar.
Ancak ortadaki fark azsa, Cumhuriyetçiler değerli oylamalarda partilerini bir ortada tutabilmek için inanılmaz taktik ve stratejik marifetler kullanmak zorunda kalacak.
2. Florida, Cumhuriyetçi Ron DeSantis’i tekrar vali seçti
Cumhuriyetçi Ron DeSantis, 4 yıl evvel Demokrat rakibi Andrew Gillum karşısında yüzde 0,25 oy farkıyla Florida Valisi seçildi.
Ron DeSantis vazife mühleti boyunca transseksüel hakları ve “eleştirel ırk teorisi” üzere kıymetli kültürel hususlara değindi, koronavirüs pandemisi kısıtlamalarına karşı çıktı.
4 yıl sonra büyük farkla tekrar vali seçildi.
Bunu nasıl başardığı ise bilhassa dikkat alımlı.
2018’de Demokratların kalesi Miami-Dade’de valilik seçimini yüzde 20 oy farkla kaybetmişti. Bu yıl, çoğunluğu Hispanik olan bölgede valilik seçiminde, 2002’de Jeb Bush’tan bu yana kazanan birinci Cumhuriyetçi aday olma yolunda ilerliyor.
Hatta bunu çift haneli bir farkla yapabilir.
DeSantis’in eyaletin eğilimini Cumhuriyetçi adayları tercih edecek formda tekrar çizme atılımının ulusal çapta sonuçları da oldu: Partisine Temsilciler Meclisi’nin denetimini kazanmak için muhtaçlık duyduğu beş sandalyeden en az ikisini kazandırdı.
Bu muvaffakiyetler, Florida valisine, başkanlık yarışına katılmak istemesi halinde bir sıçrama tahtası oluşturacak.
Bunu vurgulamak istercesine, DeSantis’in Salı gecesi zafer konuşması için toplananlar “2 yıl daha” sloganları attı. Bu, DeSantis’in lider adayı olmaya karar vermesi halinde 4 yıllık vazife mühletinin ortasında valilikten istifa etmesi gerekeceğine üstü kapalı bir göndermeydi.
DeSantis, 2024’teki başkanlık yarışında Cumhuriyetçilerin adayı seçilmek istiyorsa, eyaletinin en önde gelen Cumhuriyetçi sakini eski Lider Donald Trump’ın onayını alması gerekebilir. Trump ise DeSantis’ten aday olmamasını istedi.
3. Trump için sonuçlar karmaşık
Donald Trump oy pusulalarında yer almamış olabilir fakat yeniden de onlarda izi vardı. Akşamın erken saatlerinde, eski lider Mar-a-Lago’daki konutundan kısa bir konuşma yaptı ve desteklediği adaylar için ezici bir zafer ilan etti.
Ancak gerçek daha karmaşık. Daha ana akım Cumhuriyetçilere karşı desteklediği yüksek profilli adaylar, seçimleri kazanmakta zorlandı. Mehmet Öz, Pensilvanya’daki Senato yarışını kaybetti. Herschel Walker, Georgia’da ikinci çeşide gerçek gidiyor üzere görünüyor.
Blake Masters, Arizona’da zar güç ilerliyor. Yalnızca Ohio’daki JD Vance net bir galibiyet elde etti lakin bu muhafazakar eğilimli eyalette beklenenden az bir farkla gerçekleşti.
Cumhuriyetçiler Salı gecesinden sonra onun siyasi içgüdülerine kuşkuyla bakacaklar. Ve gelecek hafta başkanlık için yeni bir kampanya başlatırsa, bu huzursuz bir başlangıç olacak.
4. Demokratların yıldız isimleri hayalkırıklığı yarattı
2018’de Teksas’ta Beto O’Rourke ve Georgia’da Stacey Abrams eyalet çapındaki yarışlarını kaybettiler lakin az bir farkla mağlup olmaları nedeniyle Demokratların kalplerini kazandılar. Milyonlarca dolarlık kampanya fonu toplama ve etkileyici bir kitle yaratma yetenekleri, solda birçok kişinin onları partinin geleceği olarak görmesine neden oldu.
Destekçileri, bu yıl kendi eyaletlerinde seçimleri kazanabileceklerini umdular ancak bu gerçekleşmedi.
4 yıl evvel Cumhuriyetçi Brian Kemp’e koltuğu kıl hissesi kaptıran Abrams, bu sefer onun çok gerisinde kalacak. O’Rourke, yarışı Cumhuriyetçi Vali Greg Abbott’a, Senatör Ted Cruz’a kaybettiğinden daha büyük bir farkla kaybetti.
Demokratlar yeni yıldızlar aramak zorunda kalacaklar.